Audio mixen: De ultieme gids

Wil je weten hoe je muziek moet mixen? Dan kan ik je (helaas) vertellen dat er geen magische formule of regels zijn. Mixen is een kunst die wordt beheerst door geluidstechnici en muziekproducenten, maar het wordt altijd aangepast aan elk nummer afzonderlijk.

Er zijn geen regels voor het mixen, maar er zijn technieken die vaak door veel producenten worden gebruikt omdat het resultaat door veel mensen mooi wordt gevonden.

Dit zijn precies de mengtechnieken waar dit artikel over gaat. Veel van deze concepten heb ik geleerd tijdens mijn opleiding tot geluidstechnicus - maar veel heb ik mezelf ook aangeleerd in de loop van mijn carrière.

Wat is geluidsmixen?

Audio mixen is het voorlaatste proces in de muziekproductie dat plaatsvindt na de opname en vóór de mastering. Bij het mixen van muziek worden de opgenomen audiotracks bewerkt, met effecten als compressie, EQ, reverb, delay of modulatie worden toegevoegd en gemixt tot één stereo bestand.

Het doel is om een sonisch gebalanceerd nummer te produceren. Bijvoorbeeld: de basfrequenties mogen niet te luid zijn, anders maskeren ze al het andere; maar ook niet te zacht, anders ontbreekt de punch en klinkt het nummer te zwak.

De verschillende sporen worden ook verdeeld over het stereobeeld, bijvoorbeeld de hi-hat kan links worden geplaatst (linker panning) en de gitaar rechts (rechter panning). Bepaalde elementen worden vaak aan de zijkanten geplaatst, maar andere, zoals de bas, staan altijd in het midden. Hierover later meer!

Zoals ik het zie, is een nummer voor het mixen plat en ligt alles op hetzelfde vlak. Mijn doel bij het mixen van muziek is altijd om een driedimensionaal stereobeeld te creëren, alsof de instrumenten in een concertzaal staan.

Waarom driedimensionaal? Bij audiomixen zijn er, net als in de geometrie, 3 dimensies. Om dit beter te visualiseren, is het nuttig om je alle instrumenten van het lied voor te stellen op een live podium:

1. HoogteDeze as beschrijft waar de instrumenten zich in de verhoging bevinden, d.w.z. welk instrument zich boven of onder een ander instrument bevindt. Hoge instrumenten staan bovenaan in het stereobeeld, lage instrumenten onderaan. U kunt dit beïnvloeden met de EQ.
2. BreedDeze dimensie beschrijft of de instrumenten rechts of links klinken. Met panning kunt u de verschillende geluidssporen links of rechts van het stereocentrum plaatsen om een breed geluidsbeeld te creëren. Als ik alles in het midden laat en geen panning doe, krijg ik een liedje in mono in plaats van stereo.
3. DiepteDeze as beschrijft of een element zich voor of achter een ander element in de mix bevindt en wordt voornamelijk beïnvloed door reverb- en delay-effecten. Als ik meer galm aan een audiospoor toevoeg, klinkt dat spoor verder van mij af. Maar als ik een spoor heb zonder galm, klinkt het alsof het recht voor mijn neus staat.

De kunst van het mengen is slim te zijn en de verschillende dimensies in je voordeel te gebruiken.

Een praktisch voorbeeld dat ik verschillende keren heb meegemaakt: Ik heb een nummer met een zanger en een sologitarist, die allebei tegelijk spelen. Beide zijn hoofdelementen, dus ik wil ze allebei in het stereocentrum.

Ze spelen/zingen ook in ongeveer hetzelfde frequentiegebied, dus ze verschillen ook niet in toonhoogte, althans niet erg veel.

Ik merk echter dat de twee botsen en in het stereobeeld zouden moeten worden gescheiden - dus welke opties heb ik?

De diepteverwerking! Ik voeg reverb toe aan het gitaarspoor om het afstandelijk te laten klinken, terwijl ik het zangspoor vrij droog laat om het "in-your-face" te laten klinken. Zo scheid je de twee sporen van elkaar, zodat ze niet botsen.

Nu wil ik mijn mengmethode uitleggen die ik in de loop der jaren heb ontwikkeld. Ik doorloop altijd bepaalde stappen om structuur aan te brengen in mijn mixproces.

Door de video te laden, accepteer je het privacybeleid van YouTube.
Meer informatie

Video laden

YouTube altijd ontgrendelen

0. Voor het mengen: Oortraining

Luister altijd eerst naar uw referentiesongs via uw luidsprekers/hoofdtelefoon.

Ik kan dit niet vaak genoeg benadrukken! Deze stap wordt zo vaak verwaarloosd, maar kan u enorm veel tijd besparen.

U moet uw monitoringsysteem (d.w.z. uw studiomonitoren of hoofdtelefoon) goed kennen. U moet weten hoe professioneel geproduceerde nummers klinken via uw monitoringsysteem.

Ik heb geluidstechnici geweldige mixen zien maken over relatief goedkope monitors omdat ze precies wisten hoe de nummers over die monitors moesten klinken.

Dit betekent dat zelfs als uw monitoringsysteem niet 100% lineair is (wat voor de meesten het geval zal zijn, aangezien een perfect akoestisch geoptimaliseerde ruimte zeer, zeer duur kan zijn), dit geen slechte zaak is. Maar u moet weten welke frequenties in uw kamer worden benadrukt en welke zwakker klinken dan zou moeten.

Anders ga je overcompenseren en zullen je mixen niet goed overkomen op andere monitorsystemen.

Daarom luister ik altijd ongeveer 20 minuten naar enkele van mijn referentiesongs (of als de klant referentiesongs stuurt, luister ik daar ook naar) voordat ik begin met mixen.

Dit helpt me om een idee te krijgen van de richting waarin het nummer moet klinken en hoe de afzonderlijke elementen in het nummer zich tot elkaar verhouden.

En ik herhaal dit proces altijd tussen lange mengsessies door. Het is een soort pauze die je toch nodig hebt, dat helpt me op het goede spoor te blijven.

1. selecteer uw DAW

Je hebt waarschijnlijk al een DAW gekozen - zo niet, kijk dan zeker naar onze ultieme DAW-vergelijking. Daarin vergelijk ik de 12 populairste DAW's op de markt.

Uiteindelijk maakt het niet uit met welke DAW je mixt - je moet er gewoon redelijk bedreven en vertrouwd mee zijn. Anders kunnen technische problemen uw creatieve mixworkflow onderbreken en u afleiden - en dat willen we zeker niet.

Persoonlijk heb ik altijd de voorkeur gegeven aan Pro Tools voor het mixen (en opnemen) - maar dat is ook omdat ik tijdens mijn opleiding tot geluidstechnicus altijd met Pro Tools heb moeten werken en het zich voor mij heeft bewezen. Er zijn ook goedkopere en minder ingewikkelde alternatieven die net zo goed werken, zoals Ableton Live of Logic Pro.

2. voorbereiding van het project

Orde en zorg is zeer belangrijk voor de mengfase. Vooral als je moet werken aan projecten met veel sporen - zonder orde wordt het al snel een enorme puinhoop waarbij je niet weet welk instrument op welk spoor staat.

Ik spreek natuurlijk uit ervaring, want in het begin maakte ik altijd de fout om de tracks niet correct te benoemen, en zo eindigde ik met projecten met 40 tracks die Audio1_dup_1 tot Audio1_dup_40 heetten.

En als je dan iets aan de gitaar wilt veranderen, heb je eerst 5 minuten nodig om uit te zoeken in welk spoor de gitaar zit!

Tip: Begin altijd met goede opnamen

In 99% van de gevallen is het de moeite waard de uitvoering opnieuw op te nemen als u zich in de mixfase realiseert dat u iets aan de opname niet bevalt.

Vaak zijn mensen lui en zeggen ze: dat corrigeer ik later wel bij het mixen. Nee! Doe jezelf een plezier en neem het opnieuw op - meestal is dat de betere en juiste manier.

Als de zanger in het eerste couplet van het nummer veel harder zingt dan in het tweede couplet en je probeert dit te compenseren met een compressor, dan zullen de twee coupletten heel anders klinken.

In het eerste couplet moet de compressor veel meer werken. Hierdoor klinkt de stem meer geplet en minder dynamisch dan in het tweede couplet. Voor de luisteraar klinkt dit onnatuurlijk.

Dus: Neem liever het 1e couplet opnieuw op en probeer dat de zanger op hetzelfde volume en met dezelfde energie zingt als in het tweede couplet.

De sporen importeren en een naam geven

Het is absoluut noodzakelijk dat u al uw sporen correct benoemt, zodat u altijd onmiddellijk weet welk instrument op welk spoor staat. Dit is ongelooflijk belangrijk zodat uw creatieve werkstroom en concentratie niet worden onderbroken.

Persoonlijk kies ik altijd dezelfde namen en plaatsing voor de tracks in elk mixproject. Zo weet ik altijd dat bijvoorbeeld mijn kick helemaal links staat (het 1e spoor) en mijn zang helemaal aan het eind (laatste spoor), zodat ik altijd snel bij deze twee belangrijke sporen kan komen.

Kleur en groepeer uw tracks

Ik kleur altijd de tracks gesorteerd op groepen instrumenten bij het mixen. Dit is ook bijzonder nuttig voor het exporteren van stems na de mix.

• Blauw voor alle drums en percussiesporen zoals kick, snare, hihat, tom, cowbell, tamboerijn, enz. Ik gebruik donkerblauw voor drumsporen en lichtblauw voor percussie. Zo weet ik dat ze tot dezelfde groep behoren, maar kan ik ze ook snel van elkaar onderscheiden.
• Rood voor alle gitaartracks. Bijvoorbeeld: donkerrood voor de leadgitaar en lichtrood voor de ritmegitaar.
• Geel voor de bas. Als ik bijvoorbeeld een andere synthesizer heb als aanvulling op de bas, wordt die in een andere kleur geel ingekleurd.
• lichtgroen voor de lead vocals en donker groen voor de backing vocals.
• Oranje voor de Piano.
• <Paars voor het Orgaan.

Dit is slechts een voorbeeld om te illustreren hoe ik het in bepaalde gevallen doe.

3. Algemeen evenwicht

Het eerste wat ik altijd doe is alle sporen op ongeveer hetzelfde volume brengen om een algemeen evenwicht te creëren.

Zo krijg ik snel een gevoel van wat goed en wat fout is; wat moet worden benadrukt en wat moet worden gecorrigeerd. Ik maak een algemeen overzicht van wat er aan het nummer moet gebeuren.

Dit is een belangrijke stap, omdat het vermogen om neutraal te oordelen na verloop van tijd afneemt als je lang aan een mix werkt. Daarom is de eerste indruk bijzonder belangrijk.

In mijn eerste mengsessies had ik altijd een vel papier bij me om in deze fase ideeën op te schrijven, zodat ik ze later niet zou vergeten. Ik kan dit aanraden aan iedereen die net begint met mixen.

Als je het nummer zelf hebt geproduceerd en opgenomen, kun je deze stap waarschijnlijk overslaan omdat je al een ruwe mix hebt (dat is wat je noemt een onafgemaakte mix waarbij de volumeverhoudingen ongeveer kloppen) en een idee van het nummer.

4. bewerken (sound shaping) van afzonderlijke tracks

Nadat ik een algemene balans en dus een ruwe mix heb gemaakt, ga ik door elke track die veranderingen nodig heeft en bewerk die. Het idee is om elke track het geluid te geven dat ik wil en fouten en problemen te corrigeren zonder echt veel te mixen.

Meestal beluister ik het nummer samen met alle andere - maar tussendoor ook solo, als ik bepaalde instellingen wijzig.

Het is altijd belangrijk om het grote geheel in gedachten te houden (of liever, in je oor) wanneer je aan een enkel spoor werkt. Daarom is het raadzaam niet te lang alleen naar het nummer te luisteren - want de luisteraars zullen het nooit alleen horen.

Immers, wat heb je aan een echt goede basdrum met een rijk laag dat op zichzelf supergoed klinkt, maar al het andere in de mix maskeert?

Dus: Tracks solo bewerken tijdens het mixen is geen probleem, zolang je tussendoor naar alle andere tracks samen blijft luisteren om te beoordelen hoe de bewerking van jouw track de totale mix beïnvloedt.

Nu zal ik proberen mijn algemene aanpak van het bewerken van de tracks te beschrijven - hoewel ik er een beetje mee worstel. De reden is dat elk nummer echt uniek is en altijd andere instellingen nodig heeft, dus er zijn geen regels of tips die op alle nummers kunnen worden toegepast.

Maar er zijn procedures en situaties die vrij vaak voorkomen en die ik in mijn loopbaan steeds weer heb meegemaakt - daarop zijn mijn aanbevelingen gebaseerd. Maar zoals ik al zei, dit zijn geen regels. Uw lied vereist instellingen die alleen u kunt weten.

Vocal Mixing

Mijn eerste plugin in de zangketen is meestal een shelf EQ, die frequenties rond 200Hz voor zangers - of 400Hz voor zangeressen vermindert.

Als er ruis of andere vervormingen in de opname zitten, worden die ofwel handmatig verwijderd, ofwel met een noise gate - in welk geval de noise gate vóór de EQ komt.

Dit geeft de stem meer helderheid en assertiviteit in de mix en compenseert het nabijheidseffect dat je - tot op zekere hoogte - altijd hebt als je zingt.

Daarvoor voeg ik altijd een high-pass filter toe dat alle frequenties onder ongeveer 100Hz verwijdert - daar zou toch niets van de stem hoorbaar moeten zijn, alleen mogelijke ruis of brom van de elektronica.

De volgende "corrigerende maatregel" is meestal een de-esser om de sibilanten ("S" en "Sh") te verwijderen.

Dit zorgt er ten eerste voor dat deze vervelende geluiden verdwijnen, en ten tweede dat ze geen invloed hebben op mijn compressor, die de volgende in de keten is.

Dit geeft me voorlopig schone, heldere en duidelijke zang.

Mijn volgende stap is meestal compressie. Afhankelijk van de zanger is hier meer of minder compressie nodig.

Ik heb vaak zwakke en weinig energieke optredens - vooral hiphopvocalen wanneer de rapper voor het eerst in de studio was - veranderd in echt geweldige, levendige vocalen, en dat is vooral te danken aan compressie.

Een compressor balanceert de luidste en de stilste pieken en beïnvloedt de transiënten. Dit kan natuurlijk voordelen hebben, maar ook nadelen. Een paar voorbeelden van gebruik:

• Als de zang tussendoor een beetje te hard of te zacht wordt en je dat vervelend vindt, kun je een compressor gebruiken om de volumeverschillen te egaliseren.
• Als de zanger weinig energie heeft bij het zingen (en als hij niet beter kan, want een heropname is altijd de betere oplossing), kun je een compressor met medium attack en snelle release gebruiken om de zang levendiger en energieker te laten klinken. Deze techniek wordt vaak gebruikt in hip-hop.

Ik raad ook altijd aan de compressie in ten minste 2 fasen te splitsen (d.w.z. 2 compressoren). In de huidige digitale tijd, waarin iedereen veel plug-ins heeft, moeten 2 compressoren geen probleem zijn.

Op die manier is het compressie-effect minder hoorbaar en natuurlijker, omdat elke afzonderlijke compressor minder hoeft te werken dan wanneer hij alle compressie alleen zou moeten doen.

Als je meer wilt weten over het mixen van vocalen, raad ik je mijn artikel over de perfecte vocale keten aan.

Drummen

Als je echte drums hebt opgenomen, is het belangrijk om met een goede opname te werken. Als de drums afkomstig zijn van samples, dan is een goede sample-selectie het belangrijkste.

Het drumgeluid is meestal erg genre-specifiek, maar iedereen wil altijd strakke drums die de beat van het nummer door het hele nummer dragen.

Daartoe worden de kickdrum en de snare meestal sterk gecomprimeerd, zodat de twee instrumenten op hetzelfde niveau staan. Meestal spelen deze twee instrumenten niet tegelijkertijd, dus kun je zeggen dat je moet proberen ze op hetzelfde waargenomen volume te brengen.

Mijn VST-favoriet onder de drumcompressoren is de DBX-160 van Waves, die het klassieke DBX-160A hardwaremodel emuleert.

Het geluid is briljant voor drums, en het wordt geleverd met verschillende kick en snare presets die goede uitgangspunten zijn om te tweaken.

In principe heb je een langzame attack en een snelle release nodig om de kick en snare hun karakteristieke punch te geven.

Wees niet verlegen en geef een flinke hoeveelheid compressie als je kunt - kick en snare zijn meestal bedoeld om heel strak te klinken, en dat kun je goed bereiken met deze compressor.

Ik comprimeer ook altijd de toms, zodat ze allemaal gelijk klinken. Ik gebruik hiervoor meestal de DBX of de CLA-76. De instellingen zijn ongeveer gelijk aan die van de snare - gemiddelde tot langzame attack en snelle release.

Met de hi-hat is het altijd anders, maar meestal gebruik ik een hoogdoorlaatfilter om alles onder ongeveer 7 kHz weg te filteren.

Maar het varieert nogal - vooral naargelang ik met samples werk of met een echte hi-hat.

De overhead- en kamermicrofoons van de drums worden meestal gecomprimeerd en slechts minimaal aan de mix toegevoegd. Maar als u een live-achtig geluid wilt, kunt u deze tracks ook harder zetten.

Parallelle compressie

Meestal routeer ik alle drumsporen naar een nieuw stereospoor in de mix en comprimeer ze met parallelle compressie.

Voor harde genres als rock of heavy metal wordt de parallelle compressie gedaan met extreme instellingen om de drums echt te laten rocken. Daartoe wordt de drempel aanzienlijk verlaagd en wordt een zeer hoge verhouding gekozen (bijvoorbeeld 10:1).

Als de drums eenmaal extreem geplet en overgecomprimeerd klinken, kun je het gecomprimeerde stereospoor of de droog-nat regeling wat zachter zetten om meer van de natuurlijke drums te horen totdat het geluid past.

Je kunt deze techniek gebruiken voor drums in alle genres als je ze echt wilt laten kraken.

Backing vocals mixen (adlibs, verdubbeling voor hooks, etc.)

Ook achtergrondzang is een belangrijk onderdeel van elke mix - of het nu gaat om driestemmige harmonieën bij popzang of vette dubbelzang bij een rapnummer.

Backing vocals worden meestal meer gecomprimeerd dan de lead vocals, zodat ze verder naar achteren klinken (omdat ze dan minder dynamiek hebben). Ze moeten altijd achter de leadzang klinken.

Als de compressie daarvoor niet voldoende is, gebruik ik vaak ook een licht flanger effect dat de zang echt naar de achtergrond brengt.

Ook maak ik de backing vocals altijd vrij breed, zodat ze niet botsen met de lead vocals, die altijd in het midden zitten.

Ik gebruik ook graag pitchcorrectie, zoals Auto-Tune, op achtergrondzang. Omdat die meestal op de achtergrond staan, kun je meer toonhoogtecorrectie toepassen zonder dat het erg opvalt. Dit is vooral nuttig als de achtergrondzang harmonieert met de hoofdzang, omdat het een gevoel van perfectie geeft.

Bas mixen

Als ik bas zeg, bedoel ik zowel echte bassen als synthbassen.

De bas is meestal een ingewikkeld instrument, omdat de lage frequenties moeilijk onder controle te houden zijn. Het is heel belangrijk dat de bas niet tegen de basdrum botst, anders worden de lage tonen snel overstuurd.

Hiervoor kun je ofwel de bas en de kick anders EQ-en, of werken met sidechain compressie.

De sidechain compressie wordt gebruikt om het niveau van een audiospoor te comprimeren, maar alleen wanneer het een signaal ontvangt van een externe bron (een ander audiospoor).

Je zet dus een sidechain compressor op het basspoor en kiest de kickdrum als sidechain ingang. Zo wordt de bas altijd lager als de kickdrum slaat en botsen ze niet met elkaar.

Ik geef altijd de voorkeur aan deze variant bij het mixen, omdat ik dan niet met de EQ hoef te werken en het geluid van de instrumenten hoef te veranderen.

Normaal gesproken wordt dan een normale compressor met relatief zachte instellingen toegevoegd. Dit geeft me wat meer controle over het volume en de niveaus.

En als ik nog wat punch mis met de bas, laat ik de compressor wat meer werken, met een vergelijkbare instelling als bij de drums.

Verzadiging of overdrive helpen de lage tonen ook veel, vooral om ze hoorbaar te maken op kleinere luidsprekers zoals mobiele telefoons. Het laat zich ook beter gelden in de mix.

Bijpassend: EQing en compressie van de sub-bas voor een zuivere mix

Andere elementen (gitaar, piano, strijkers, enz.)

Voor de overige elementen is het moeilijk een algemene aanbeveling te doen omdat enerzijds de exacte keuze van het instrument voor iedereen anders is en anderzijds de instellingen van deze instrumenten soms zo verschillend zijn dat het moeilijk is te generaliseren.

Meestal probeert men echter met deze ritme-instrumenten een breed stereobeeld te creëren.

In rock/heavy worden gitaren bijna altijd dubbel opgenomen (double tracking), met één spoor links en één rechts, om een cool stereo-effect te creëren.

Piano's worden ook vaak verdeeld over het stereobeeld door te proberen de lage noten aan de ene kant en de hoge noten aan de andere kant te hebben, net als bij echte piano's.

Strings en pads hebben ook de neiging zich breed over het stereobeeld te verspreiden door de fase van de golf aan één kant kort te vertragen - maak je geen zorgen, veel plugins doen dit voor je, zoals de Slate Digital Murda Melodies, mijn favoriete stereo verbreding plugin.

Probeer dus vanuit dergelijke ritme-instrumenten een solide harmonische basis te bouwen die de beat van drums + bas goed aanvult en het basiskader vormt voor de zang waarop wordt gezongen.

5. Correcties van afzonderlijke tracks, maar met betrekking tot de hele mix

Nu ik de belangrijkste correcties op de afzonderlijke tracks heb aangebracht en mijn geluidsontwerp compleet is, begint het eigenlijke mixen.

In dit stadium denk ik aan het volgende:

• Hoe werken de geluidssporen met elkaar samen in de mix?
• Waar botsen de sporen met elkaar?
• Wat moet er in de mix naar voren komen?
• Wat ontbreekt er? Waar zitten gaten in de mix?
• Waar moet elk element zich bevinden in het stereobeeld?

Mengen met EQ voor botsende frequenties

Laten we zeggen dat we een gitaarspoor en een pianospoor hebben, waarbij beide instrumenten in hetzelfde frequentiebereik spelen. In dit bereik klinkt het modderig en onduidelijk, en wil je de twee instrumenten scheiden.

Hiervoor gebruik je EQ's: je moet op een van de twee sporen een frequentiegebied vinden dat bijzonder goed klinkt in dit nummer en dat een beetje benadrukken. Vervolgens moet u precies hetzelfde frequentiebereik op het andere spoor met de EQ verkleinen om ruimte te maken voor het andere spoor.

U kunt dit proces nu in omgekeerde volgorde herhalen en een "gat" creëren in het eerste spoor in een ander frequentiebereik en vervolgens het andere spoor in dit bereik benadrukken.

Maar je moet voorzichtig zijn en altijd goed luisteren als je te veel EQ gebruikt, want te veel EQ kan leiden tot een onnatuurlijk geluid en faseproblemen.

Panning voor breedte in de mix

In deze fase bepaal ik waar elk instrument wordt geplaatst in het stereobeeld. Er zijn enkele regels die in 99% van de gevallen van toepassing zijn:

• De zang moet in het midden zijn
• De kick drum moet in het midden staan
• De bas moet in het midden staan

De snare zit ook meestal in het midden, maar dat is niet altijd het geval. Alle andere instrumenten zijn verdeeld in het stereopanorama. Ik probeer altijd links evenveel instrumenten te hebben als rechts, zodat beide kanten min of meer even luid zijn.

Bij panning is het altijd belangrijk ervoor te zorgen dat je in het midden voldoende ruimte overlaat voor de zang. Dit geldt voor alle instrumenten die ook in het midden staan - naast kick, bas en snare mogen het er niet te veel zijn.

Maar als je bijvoorbeeld een heel belangrijke mono synthesizer in het nummer hebt die je niet links of rechts wilt hebben omdat hij een belangrijke ondersteunende rol speelt, gebruik dan een stereo verbreding plug-in en maak hem breed. Dit laat ruimte in het midden voor de zang.

Compressie + automatisering om de dynamiek in de mix onder controle te houden

Als je naar alle nummers luistert, merk je misschien dat af en toe iets te luid of te zacht wordt.

De gitarist kan bijvoorbeeld iets te hard hebben gespeeld in het refrein, of de drummer heeft de eerste 2 maten te zacht gespeeld omdat hij nog onzeker was. Dit is allemaal al gebeurd.

Er zijn 2 mogelijke oplossingen:

Compressie

U kunt de track gewoon comprimeren om de verschillen in dynamiek te compenseren. Het voordeel van deze methode is dat zij betrekkelijk eenvoudig en snel uitvoerbaar is. Het nadeel is echter dat het geluid van het instrument/de stem door een compressor wordt veranderd, het klinkt meer geplet.

Automatisering

Als je in plaats daarvan met automatisering werkt, blijft het oorspronkelijke geluid van de track onveranderd, en krijg je toch de stille en luide delen onder controle.

Het voordeel van deze methode is dat je 100% controle hebt over wat er precies gebeurt met de dynamiek (met een compressor heb je die controle niet, de compressor reageert anders op elk woord/geluid).

Bovendien blijft, zoals reeds gezegd, het geluid van het instrument of de stem onveranderd en klinkt het niet geplet, zoals bij een compressor.

Het nadeel van deze methode is echter dat zij zeer tijdrovend is. Je moet elk onderdeel handmatig bewerken, het is geen no-brainer. Je hebt dus niet altijd de tijd of de klant heeft niet het budget om alles handmatig te automatiseren, daarom nemen veel producenten hun toevlucht tot de compressor.

Reverb voor 3D/diepte in de mix

Nu komen we bij de galm. Dit is een van de belangrijkste effecten om de diepte te creëren die iedereen verwacht bij bepaalde instrumenten. Wat zouden Travis Scott's Adlibs zijn zonder zijn massieve reverb?

Er zijn geen regels voor mixen, zelfs niet voor galm. Maar wat ik je wel kan vertellen is dat je als beginner de neiging hebt om veel te veel galm op de tracks te zetten. Als ik naar mijn mixen uit het begin van mijn carrière luister, is dat wat me het meest opvalt en wat me stoort.

De galm moet er zijn, maar zo weinig dat je hem eigenlijk niet opmerkt. Pas als je het reverbspoor dempt, moet je merken dat de reverb er eerder was - want dan heb je alles goed gedaan.

Ik zeg alleen dat je heel voorzichtig moet zijn met de galm, anders krijg je snel een enorme modder waar alles wazig klinkt omdat alles bedekt is met galm.

In de regel laat je lage instrumenten zonder nagalm (zoals kick of bas), en pas je het alleen toe op instrumenten die in het midden- en hoogfrequente bereik spelen.

Veel galm doet het instrument ver weg klinken. Weinig galm betekent dat het instrument klinkt alsof het recht voor je staat. Afhankelijk van wat je wilt bereiken, moet je overwegen hoeveel galm er op de track moet zitten:

• Wil ik dat de zanger klinkt alsof hij bij een live concert in een voetbalstadion is? Dan heb ik zeker veel galm nodig voor mijn zang.
• Of heb ik een liefdesliedje vol emotie en wil ik dat de zang klinkt alsof ze in je oor fluistert? Dan kan ik beter geen of heel weinig galm gebruiken.

Voor zang is het de moeite waard te kijken naar de pre-delay instellingen van de galm - dit is een goede manier om de hoofdzang te scheiden van de galm en het effect wat subtieler te maken.

Vertraging voor diepte in de mix

Delay is een creatief effect dat op vele manieren kan worden gebruikt. In het algemeen kun je zeggen dat delay ook bijdraagt aan de diepte van het geluid.

Vergelijkbaar met reverb, klinken tracks met vertraging verder weg dan wanneer ze geen vertragingseffect hadden.

Snelle delays (bv. slapback delay) klinken als een spring reverb, terwijl delays met lange tijden klinken alsof je in de Grand Canyon staat te schreeuwen en de echo's hoort.

Vertragingen zijn goed om vocale gaten te vullen. Als de zanger een pauze inlast, kan het cool zijn als je de laatste woorden met vertraging herhaalt en in de pauze laat klinken.

En stereo delays met licht verschillende vertragingstijden links en rechts maken je spoor breder - een beetje van dat kan best cool zijn op zang.

Phaser/Flanger voor experimentele effecten

Phasers en flangers kunnen ook behoorlijk cool zijn als je ze af en toe gebruikt. Je kunt ze gebruiken op gitaren, piano's, synthesizers, theremin of zelfs zang om meer experimentele geluiden te creëren.

Je moet wel heel voorzichtig zijn, want de dingen kunnen heel snel raar en vreemd worden. Dus luister altijd goed naar wat er gebeurt.

Ik gebruik de flanger soms ook graag op vrouwelijke achtergrondzang - ik vind het erg goed klinken als je er een beetje van toevoegt.

En ik gebruik de phaser graag op gitaren als ik ze een beetje buitenaards wil laten klinken.

6. Mengen - Eindbalans

Nu komt de fase waarin ik probeer uitsluitend met de faders te werken en geen wijzigingen aanbreng in de effectinstellingen.

Ik heb alle tracks zoals ik ze wil, dus ik moet alleen nog de volumes verfijnen en balanceren.

Dit is waarschijnlijk het moeilijkste proces en het proces dat de meeste concentratie vereist. Je moet echt goed luisteren naar alles wat er in je liedje gebeurt.

Vaak is het de moeite waard om groepen te maken van verschillende sporen (bijv. als je de drums hebt verdeeld in 12 sporen, zoals kick, snare, hi-hat, enz.) U kunt groepen maken van drums, leadzang + achtergrondzang, piano + piano, enz. waar dat zinvol is.

Zo hoef je later alleen de groepen onder elkaar te mengen, en hoef je later slechts met 5 of 6 faders te werken in plaats van 40.

Ik begin meestal met de drums. De drumsporen worden gemixt en vervolgens gegroepeerd.

Dan voeg ik mijn bas toe en balanceer de twee instrumenten. Uiteindelijk moet er een solide basis zijn waarop al het andere goed kan spelen.

Dan voeg ik al mijn andere ritme-instrumenten toe en mix alles zodat ik een soort instrumentaal heb - dat wil zeggen, zonder zang.

Dan breng ik de leadzang en de achtergrondzang in. En als er ergens een solo op een instrument is, komt hij er nu ook bij.

In het beste geval hoef ik geen stap terug en is mijn mix klaar, maar dat is zelden het geval. Uiteindelijk moet je altijd teruggaan en iets veranderen tot je 100% tevreden bent.

Bonus: Creatieve automatisering

Nu de mix naar 100% klaar is en ik hem op verschillende studiomonitoren heb getest, is er nog één laatste ding dat gedaan kan worden om de productie naar een hoger niveau te tillen.

Creatieve automatisering. Dit noem ik automatisering, die niet bedoeld is om fouten te corrigeren (zoals reeds gezegd), maar om de bijzonder belangrijke delen van het lied (of de solo) te benadrukken.

Een praktisch voorbeeld: Als de zang een piek heeft in de brug van het nummer voor de break-up naar het couplet en de zang daar bijzonder mooi is, zou ik de automatisering gebruiken om de zang met max. +1dB te verhogen zodat er een soort crescendo ontstaat.

Of als ik het allerlaatste refrein van het nummer wil benadrukken, kan ik automatisering gebruiken om mijn achtergrondzang hier luider te maken - zodat dit refrein meteen anders en krachtiger klinkt dan de andere.

Conclusie

Mijn aanbevelingen zijn geen regels of magische formules die overal werken - het zijn technieken die ik in mijn carrière vele malen heb gebruikt omdat bepaalde patronen, fouten en eigenaardigheden zich steeds herhalen.

Uiteindelijk moet u uw eigen methode ontwikkelen om het beste en meest efficiënt te mengen. En dat kan alleen met veel oefening!