Dit gebeurt wanneer de muziek niet op een constant volume is gemastered (op een album, op verschillende streaming sites, enz.) en daardoor het waargenomen volume tijdens het afspelen merkbaar uit balans raakt.
Om precies deze problemen te vermijden werden de LUFS ontwikkeld, een standaard voor volumemetingen. Hierdoor kan elk platform LUFS specificeren zodat mastering engineers weten tot welk volume zij het nummer moeten masteren.
In dit artikel leggen we uit wat je moet weten over LUFS, de nieuwe manier om niveaus in audio te meten, en wat het betekent om het te gebruiken bij muziekproductie.
Meer over mastering:
Wat zijn LUFS?
LUFS is een nieuwe norm voor het meten van geluidsniveaus en luidheid. Het houdt rekening met menselijke gehoorpatronen die beter correleren met de werkelijkheid dan andere meetmethoden, zoals dB.
Het acroniem staat voor Luidheidseenheden Volledige schaal synthesizer of Luidheidseenheden t.o.v. volle schaal.
Waarvoor is de LUFS uitgevonden?
Bij de uitvinding van de LUF's werden twee hoofddoelstellingen nagestreefd:
- Om de niveaumeting nauwkeuriger te kunnen relateren aan onze perceptie van luidheid. Dienovereenkomstig worden 2 liedjes met hetzelfde LUFS-niveau door ons als even luid ervaren.
- Het andere en belangrijkere doel is de standaardisering van het volume van de televisie- en radio-uitzendingen. Dit heeft uiteindelijk ook gevolgen voor de wereld van muziekproductie en streaming, aangezien mastering engineers nu op verschillende volumes moeten masteren, afhankelijk van het platform.
Luidruchtigheid in de vorige eeuw - "The Loudness War"
De volumeoorlog op streamingplatforms als Spotify, Apple Music of YouTube is een fenomeen dat we al enige tijd waarnemen.
Jarenlang hebben masteringtechnici geworsteld om de luidste tracks te vinden. Aangenomen wordt dat een liedje als "beter" of "geiler" wordt ervaren als het luider is.
Bijgevolg worden nummers die tegenwoordig worden geproduceerd veel luider gemasterd dan nummers die bijvoorbeeld in de jaren 70 werden gemaakt.
Geluidstechnici in de wereld van radio en televisie proberen al enige tijd, via verschillende initiatieven, abrupte sprongen in het volume tussen programma's en reclamespots te vermijden, omdat dergelijke sprongen het plezier van de gebruiker verstoren, die dan tijdens reclameblokken van kanaal verandert omdat hij ervan schrikt.
In de muziekwereld zijn deze concepten overgenomen omdat platforms als Spotify of Apple Music de luidheid van hun nummers op een soortgelijke manier moeten standaardiseren. Het doel van deze regels is het gemiddelde luidheidsniveau te standaardiseren, niet de momentane piek.
Dit voorkomt abrupte volumewisselingen tussen nummers op Spotify!
Wij eisen dus dat de gemiddelde luidheid overeenkomt met een bepaalde maatstaf in plaats van de maximale momentane piekniveaus voor te schrijven.
LUFS: Praktische uitvoering in muziekproductie
De praktische uitvoering heeft twee kanten, namelijk de productie (door de mastering engineer) en de reproductie (bijvoorbeeld via Spotify of Apple Music):
- Aan de productiekant is het een kwestie van de niveaus instellen op een waarde die wordt bepaald door de platforms waarop de muziek wordt afgespeeld (bijv. -14 dB bij mastering voor Spotify).
- Aan de andere kant, in de afspeelpagina, is er een systeem ingebouwd dat de niveaus van de liedjes meet en zo nodig aanpast. Dus als -14LUFS de standaard is op Spotify, maar een nummer slechts -20 LUFS heeft, gebruikt Spotify zijn eigen limiter om het volume van het nummer te verhogen.
Daarom is het heel belangrijk om liever te luid te masteren dan te zacht, want je weet nooit hoe je nummer zal klinken als bijvoorbeeld Spotify het volume verhoogt met een limiter. Je mix kan veranderen en opeens staan de lage tonen of zang te hard.
Maar als Spotify het volume verlaagt, kun je er zeker van zijn dat je mix hetzelfde blijft, omdat hier alleen een "fader" het volume verlaagt zonder het nummer te comprimeren.
Als het nominale niveau b.v. -14 dB is (Ja, LUF's worden ook gemeten in dB!) en het bestand bij analyse een niveau van 10 dB heeft, d.w.z. 4 dB hoger, wordt deze informatie opgeslagen en wanneer het bestand wordt afgespeeld, wordt het niveau verlaagd zodat het overeenkomt met het standaardniveau dat door het platform wordt voorgesteld.
Nu heeft het dus geen zin meer om te proberen je nummer harder te masteren dan de anderen, want de platforms zullen het volume toch al verminderen om alles gelijk te trekken. Je lied zal anders klinken dan je wilde - geen goed idee.
Het volstaat dus ervoor te zorgen dat het liedje op zijn minst voldoet aan de vereisten van het platform, maar er niet onder zakt.
Als mastering wordt gedaan met het doel een hoog volumeniveau te bereiken, vermindert dat alleen maar onze kansen op een goede audiokwaliteit omdat je de pieken moet vervormen. Subtiel uitgevoerd kan dit goed klinken, maar clippen kan een nummer snel kapot maken.
In plaats daarvan kunnen goede mastering engineers zich tegenwoordig concentreren op het goed laten klinken van het nummer. Zolang je dan rond de -14 LUFS zit, weet je dat je aan de veilige kant zit.
LUF's: de nieuwe meetnorm
Er was dus een nieuwe methode nodig om luidheid te meten die dichter bij het menselijk gehoor stond dan het meten van pieken. Het resultaat was de LUFS (Loudness Units Relative to Full Scale).
De meting heeft een frequentiewegingscomponent en een temporele integratie die overeenkomt met de manier waarop ons gehoor werkt. De integratie kan kort zijn (korte termijn of momentair) of geïntegreerd (lange termijn), die de periode omvat vanaf het begin van de weergave tot de pauze.
Het gemiddelde niveau dat we moeten nastreven wordt gegeven in LUFS en hangt af van het platform waarmee we werken. De tabel bevat enkele referentiewaarden voor het LUFS-niveau waarnaar de definitieve master moet streven.
| Platform | Aanbevolen LUF's in dB |
| Spotify | -14 |
| Youtube | -13 |
| Apple Music | -16 |
| Getij | -14 |
| Amazon Muziek | -14 |
U moet dus streven naar -14dB LUFS in de mastering, aangezien platforms slechts het uploaden van één bestand toestaan. Maar met -14dB ben je altijd veilig, want alleen YouTube zou het volume met 1dB verhogen - daar kun je mee leven.
-14dB LUFS is een goede waarde die ook een goede dynamiek in het nummer mogelijk maakt, omdat niet alles geplet en overgecomprimeerd klinkt.
LUFS vs RMS
LUFS heeft zich gevestigd als de standaardmaat voor mastering - maar er zijn ook andere volume-eenheden. In de wereld van de geluidstechniek komt men vaak RMS-waarden tegen.
RMS meet - net als LUFS - het continue geluidsniveau, niet het momentane. Het verschil is echter dat LUFS - dankzij betere algoritmecurves - de waargenomen luidheid van het menselijk oor veel beter weergeeft.
LUFS bieden een veel nauwkeurigere analyse van het geluid op basis van de zgn. Munson krommingen. Deze curven geven veel beter weer hoe wij mensen geluid waarnemen dan de meettechnologie achter RMS.
Eén verschil is bijvoorbeeld dat wij mensen veel gemakkelijker middenfrequenties horen dan lage tonen. Een nummer met veel lage tonen kan dus een hoog RMS-niveau aangeven - net als een nummer met een zeer luide gitaar. Maar wij mensen zouden het liedje met de luide gitaar als luider ervaren, omdat ons oor gewoon veel gevoeliger is voor deze frequenties.
In dit geval zou het LUFS-niveau voor het nummer met de luide gitaar echter hoger zijn dan dat van het nummer met de zware bas. En dat is precies waarom je bij mastering met LUFS werkt.
Dit betekent niet dat je helemaal geen RMS gebruikt, integendeel. RMS wordt vaak gebruikt voor mixen en opnemen, omdat veel DAW's werken met deze waarden in de afzonderlijke kanalen. Daarom moet u ook de grondbeginselen en beperkingen van RMS kennen.
LUFS: Hoe blijf ik aan de veilige kant?
Hoewel de belangrijkste meeteenheid de LUFS is, moeten we toch aandacht besteden aan de True Peaks. In het digitale muziektijdperk is het belangrijk te weten wat er gebeurt als je audio van analoog naar digitaal omzet en vervolgens comprimeert.
Want als we het bestand comprimeren tot mp3, kan er bij te hoge niveaus vervorming optreden die je nummer echt kapot kan maken.
Daarom raad ik aan te masteren op een veilig true-peak niveau, ongeveer -0,5 dBTP. Zo ben je aan de veilige kant en is er geen vervorming. Alle gangbare volumemeters tonen altijd het ware piekniveau naast de LUFS.
Beste VST-plugins om LUFS te meten
WLM luidheidsmeter van Waves
De WLM Loudness Meter van Waves is volgens mij de beste plug-in om het niveau te meten. Het toont de kortetermijn-GVE, de langetermijn-GVE en het dynamisch bereik op een grote manier om de belangrijkste waarden onmiddellijk in beeld te hebben.
Ik hou van eenvoudige, overzichtelijke plugins die doen wat ze moeten doen, zonder al te veel functies die ik niet eens nodig heb - daarom vind ik deze plugin zo goed. En het is nog goedkoop ook! (ongeveer 30€)
YouLean
YouLean is een gratis plugin die ik iedereen kan aanbevelen. De belangrijkste LUFS-waarden worden nauwkeurig gemeten en zelfs grafisch weergegeven. Naast de niveauwaarden zijn de Dynamisch bereik (verschil in volume tussen het stilste en het luidste niveau).
Je kunt de weergave veranderen en mooie graphics laten weergeven. En u kunt een ander spoor slepen en analyseren om de LUFS-waarden te vergelijken met uw spoor. Heel praktisch!
TC Electronic Clarity M Stereo
Ik weet dat dit geen VST-plugin is, maar het is een externe monitor die samenwerkt met een plugin in je DAW. In de monitor zie je alle door de plugin gemeten LUFS-waarden. Hij kan ook zonder plug-in werken als u twee audiokabels rechtstreeks op het apparaat aansluit, wat erg handig is voor analoge opstellingen.
Naast de LUFS-waarden beschikt u ook over een gedetailleerde Vectorscope voor L/R analyse, een Real TIme Analyser en een Balnce-O-Meter voor L/R en M/S - allemaal zeer nuttig voor mastering.
Dutch 
German 
English 
French 
Spanish 
Portuguese